Ligji i Tregetise online, ose varianti 2 i Ligjit Majlinda Bregu ndaj censures!
Shqiperia ka nje ligj mbi Tregetine Elektronike, ose ate qe shumekush nga ne e njeh me emrin e-Commerce. Ligji eshte aprovuar ne 2009 dhe pershkruan disa koncepte dhe perben tentativen e pare te Shtetit Shqiptar per te rregulluar aktivitetin online.
Nderkohe ne faqen e Ministrise se Inovacionit, ishte publikuar nje njoftim per: Konsultim publik për projektligjin “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 10 128, datë 11.5.2009 “Për tregtinë elektronike, të ndryshuar”” (link). Duke qene i interesuar per kete tregeti, gjeta mundesine te lexoj shkurtimisht ndryshimet e propozuara. Nderkohe qe prisja qe ligji te perforconte e te permiresonte terminologjine e e-Commerce, vej re qe ligji ka per qellim vetem krijimin e nje strukture censure!
Jo me larg se nje vit me pare, deputetja e Partise Demokratike Majlinda Bregu ndermori nje nismw ligjore, (nen petkun e Aleanca e Grave Deputete) ku tentohej te shtohej nje dispozite tranzitore në Kodin Civil të Republikës së Shqipërisë. Ligji do detyronte administratorët e mediave online të pengonin publikimin e çdo komenti “që cenon nderin, personalitetin apo reputacionin e një personi”. (Fatkeqesisht, ne momentin e shkrimit te ketij artikulli me mungon referenca tek Nisma e zj. Bregu per ta pasqyruar me sakte). Nisma e zj. Bregu hasi ne rezistence dhe u shua pa zhurme. Reagime pati nga disa grupe, per fat te keq i vetmi qe munda te gjej online eshte kundershtimi nga Aleksander Cipa ne rolin e kryetarit te Unionit te Gazetareve Shqiptare (link).
Pas me pak se nje viti, Ligji per Tregetine Online (qe nuk duhet te kete te beje me censuren), vendos kushte per informacionin qe mund te jete online. Ndryshimet e sugjeruara fillojne me:
Neni 2, Paragrafi i fundit pak pikës iii) të shkronjës a) ndryshohet si më poshtë:
Shërbimet e shoqërisë së informacionit përfshijnë veprimtaritë ekonomike që konsistojnë në shitjen e mallrave online, në shërbimet e ofruara pa pagesë sic janë shërbimet që
ofrojnë informacion, komunikime tregtare, mjete të kërkimit të informacionit, aksesin dhe shkarkimin e të dhënave në Internet; Shërbimet e shoqërisë së informacionit përfshijnë gjithashtu shërbimet që konsistojnë në transmetimin ose ruajtjen e informacionit të siguruar nga marrësi i shërbimit përmes një rrjeti komunikimi. Veprimtaritë ekonomike ku shpërndarja e mallrave apo ofrimi i shërbimeve bëhet jo elektronikisht, apo kur shërbimi ofrohet jo me kërkesë të vetë marrësit, nuk përbëjnë shërbime të shoqërisë së informacionit.
Ligji tashme nuk perfshin vetem tregetine a mallrave virtuale ne internet, por dhe shkembimin e informacionit, me apo pa pagese. Interesant eshte dhe zgjerimi i pergjegjesise lidhur me botimin e te dhenave. Amendimi tjeter i lidhur me kete pike vjen ne Nenin 3.
Neni 3:Në fund të nenit 5, shtohet pika 3 me këtë përmbajtje:
3. Përgjegjësitë e ofruesve të shërbimeve ndërmjetëse që mundësojnë transmetimin e thjeshtë, ruajtjen e shpejtë apo hostimin e përmbajtjes së siguruar nga marrësi i shërbimit, përcaktohen në Kreun V të këtij ligji.
Me tej, pika kulmore e vjen me futjen ne ligj te autoritetit te: “Komisioneri për të Drejtën e Informimit dhe Mbrojtjen e të Dhënave” (ne nje ligj tregetar). Per ata qe nuk e kane parasysh rolin e Komisionerit te te Drejtes se Informimit dhe Mbrojtjes se te dhenave, kemi te bejme me nje autoritet qe eshte antiteza e te drejtes se informimit, dhe strofulla e mashtruesve qe duan te mos u ngele emri ne internet per denimet, kercenimet apo prapesite e tyre. Deri diku me te drejte, teresisht absurde kur kemi te bejme me militante partiake qe dergojne SMS kercenuese ministrave, e per fat te keq lajmet zhduken online pasi komisioneri e konsideron Mbrojtje te Dhenash, dhe jo te Drejte Informimi. Tani qe kemi nje ide cfare roli ka KY Komisioneri, Amendimi i rradhes:
Në fund të nenit 7, shtohet pika 4 me këtë përmbajtje:
“4. Në rast mos respektimi të detyrimeve të pikës 1 të këtij neni, marrësi i shërbimit, ka të drejtë të ankohet pranë autoriteteve zbatuese për mbrojtjen e të drejtave të konsumatorit dhe/ose tek Komisioneri për të Drejtën e Informimit dhe Mbrojtjen e të Dhënave Personale sipas rastit të shkeljes së konstatuar”.
Nese merrni nje leter nga Komisioneri, atehere keni kohe vetem 48 ore per te fshire materialin:
Neni 6
Në fund të shkronjës d) të nenit 16 shtohet fjalia: “Në çdo rast veprimi për heqjen apo çaktivizimin e informacionit të ruajtur bëhet brenda 48 orëve nga marrja e informacionit”.
Sipas Ligjit mbi “TREGETINE ONLINE”(!???), brenda 48 oresh, ai qe ofron informacionin (Redaksia e nje faqeje online, Hostuesi apo Internet Provideri) duhet te bllokoje informacionin. Mos u habisni qe heren tjeter qe dikush do nese lexoni diku Edi Rama eshte i papergjegjshem, Ilir Meta hajdut apo Sali Berisha psikopat, atehere kur te klikoni per lajmin tjeter ta gjeni faqen e bllokuar.
[…] Sigurisht qe ka. Ne vitin 2014, Vladimir Putin nxorri Ligjin: “Anti-blogger”. Lexoni me shume per: “Putin nenshkruan ligjin qe detyron blogjet te rregjistrohen me zyren Ruse te Medias”. Reagimet e ketij ligji ishin te menjehershme: “Kritikët e ligjit i thanë Reuters dhe New York Times se ligji ishte projektuar për të zhdukur zërat politikë që ishin kundër Putinit dhe do t’i jepnin qeverisë ruse aftësinë për të deshifruar lehtësisht se kush po e shtynte bisedën në internet.” (Burimi: Putin’s Latest Law Forces Russian Bloggers to Register With the Government). Ne kete cast do tregohem i pafytyre dhe do zevendesoj emrin Putin me Rama per te nxjerre te njejtin rezultat: “Kritikët e ligjit thone se ligji eshte projektuar për të zhdukur zërat politikë që jane kundër Rames dhe do t’i jepnin qeverisë shqiptare aftësinë për të deshifruar lehtësisht se kush po e shtynte bisedën në internet.” Dhe mos harroni, vitin tjeter keni zgjedhje! Pa gjykate, me median e blere! Me median e internetit nen presion! Me deputete horra! Dhe mos harroni qe politikane shqiptare kane bere dhe tentativa te ngjashme me pare per kete ligj: Ligji i Tregetise online, ose varianti 2 i Ligjit Majlinda Bregu ndaj censures! […]